Satan laø lyù do coù SÖÏ CÖÙU CHUOÄC coù moät lyù do ñoái vôùi Satan. Seõ khoâng coù söï cöùu chuoäc neáu khoâng coù vieäc ñaùnh baïi Satan. Söï thaát baïi ñôøi ñôøi cuûa Satan laø moät phaàn chöông trình cöùu chuoäc.
Heâbôrô 9:12, "Ngaøi cuõng khoâng nhôø huyeát cuûa deâ ñöïc vaø boø ñöïc, nhöng duøng chính huyeát Ngaøi ñeå vaøo Nôi Chí Thaùnh moät laàn ñuû caû, maø thöïc hieän ñöôïc söï cöùu chuoäc ñôøi ñôøi"
Coâng taùc cöùu chuoäc ñöôïc bieát trong giôùi haïn cuûa Kinh Thaùnh. Satan laø keû thaát baïi ñôøi ñôøi. Chuùng ta baây giôø seõ nghieân cöùu veà ba söï ñaéc thaéng cuûa Chuùa Gieâ-su.
1. Söï ñaéc thaéng Satan trong chöùc vuï Ngaøi treân ñaát.
2. Söï ñaéc thaéng Satan trong cuûa leã chuoäc toäi thay theá taïi thaäp töï giaù.
3. Söï ñaéc thaéng Satan trong chuùng ta laø TAÂN TAÏO VAÄT.
Söï Ñaéc Thaéng Satan Khi Ngaøi Soáng Treân Ñaát
Giaêng 1:14, "Ngoâi Lôøi ñaõ trôû neân xaùc thòt, vaø soáng
laø vinh quang cuûa Con Moät ñeán töø Ñöùc Chuùa Cha, traøn ñaày aân suûng vaø chaân lyù."
Ñaây laø söï xaâm chieám cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaøo laõnh thoå giaùc quan nôi con ngöôøi soáng. Khoâng coù söï cöùu roãi neáu khoâng coù söï hieän thaân cuûa Chuùa Gieâ-su. Chính Ñöùc Chuùa Trôøi phaûi ñeán theá giôùi naøy.
Cuoäc tranh chieán ñaàu tieân cuûa Ngaøi vôùi Satan ñöôïc ghi cheùp trong Mathiô 4:1-11 vaø trong Luca 4:1-13. Trong caû hai tröôøng hôïp ghi laïi Satan yù ñònh caùm doã Gieâ-su - Ñaáng Hieän Thaân- nhö noù ñaõ caùm doã Añam taïi vöôøn EÂñen. Noù caùm doã Gieâ-su qua caùc giaùc quan nhö noù caùm doã Añam, nhöng Chuùa Gieâ-su duøng lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi ñoái choïi noù vaø chinh phuïc Satan khi Ngaøi ñi xuoáng nuùi.
Mathiô 4:18-25, “Ñang khi Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñi doïc bôø bieån Ga-li-leâ, Ngaøi thaáy hai anh em, Si-moân cuõng goïi laø Phi-rô, vaø Anh-reâ laø em oâng … Ñöùc Chuùa Gieâ-su ñi khaép mieàn Ga-li-leâ, daïy doã trong caùc hoäi ñöôøng, rao giaûng Tin Möøng cuûa Nöôùc Trôøi, vaø chöõa laønh moïi thöù oám ñau taät bònh cho daân chuùng. Danh tieáng Ngaøi ñöôïc ñoàn ra khaép xöù Sy-ri-a. Ngöôøi ta ñem ñeán cho Ngaøi nhöõng keû maéc ñuû caùc thöù bònh taät; naøo nhöõng ngöôøi bò ñau nhöùc haønh haï, naøo nhöõng ngöôøi bò quyû aùm, ñieân loaïn, vaø baïi lieät; Ngaøi ñeàu chöõa laønh cho taát caû”.
Töø ngaøy ñoù cho ñeán luùa Chuùa Gieâ-su bò ñoùng ñinh treân thaäp töï giaù nhö Ñaáng thay theá, Ngaøi ñoái dieän Satan döôùi moïi hình thöùc taät beänh do ma quyû ñem ñeán con ngöôøi vaø Ngaøi ñaõ chinh phuïc. Ngaøi chieán thaéng ma quyû nhö ngaøy nay chuùng ta laø taân taïo vaät chieán thaéng.
Mathiô 14:13-21 laø caâu chuyeän Chuùa cho naêm ngaøn ngöôøi aên trong ñoàng vaéng. Satan ñaõ ñem laïi thieáu thoán ñoùi khoå ñeán con ngöôøi. Chuùa Gieâ-su ñaùp öùng söï ñoùi khoå ñoù bôûi tình yeâu Ngaøi.
Cuøng moät ñoaïn Mathiô 14 ghi laïi caâu chuyeän Chuùa Gieâ-su böôùc ñi treân bieån. Ngaøi laøm chuû treân moïi luaät thieân nhieân. Ngaøi chinh phuïc baõo toá, Ngaøi baûo Phierô ñeán cuøng Ngaøi, trôû thaønh chuû treân luaät thieân nhieân nhö Ngaøi. Phierô thaát baïi vì oâng chöa ñöôïc taùi sanh.
Giaêng 11 ñöa ra moät böùc tranh Gieâ-su khieán Laxarô soáng laïi.
Baïn ñeå yù taùc giaû thuaät laïi roõ raøng Laxarô ñaõ ôû trong moà maû boán ngaøy roài. Matheâ noùi, "Thaân theå anh ñaõ muïc naùt."
Chuùa Gieâ-su chöùng toû raèng Ngaøi laø chuû treân ma quûy, keû coù quyeàn löïc cuûa söï cheát.
Heâbôrô 2:14 "... Haàu cho nhôø söï cheát maø Ngaøi coù theå huyû dieät keû caàm quyeàn söï cheát laø ma quyû."
Luca 13:11-16 thuaät laïi caâu chuyeän moät ngöôøi ñaøn baø maéc taø linh ñau yeáu. Chuùa Gieâ-su phaùn vôùi baø ta: "Hôõi ñaøn baø kia, ngöôi ñaõ ñöôïc giaûi thoaùt khoûi ñau yeáu roài". Ngaøi ñaët tay leân baø, töùc thì baø ta ñöôïc thaúng löng, vaø toân vinh Ñöùc Chuùa Trôøi."
Trong caâu 16 Chuùa Gieâ-su noùi, “Vaäy taïi sao con gaùi cuûa AÙp-ra-ham naày ñaõ bò Sa-tan troùi buoäc möôøi taùm naêm nay laïi khoâng ñöôïc môû troùi cho höôûng töï do trong ngaøy sa-baùt chöù?”
Trong moïi cuoäc chieán vôùi ma quyû trong chöùc vuï cuûa Chuùa Gieâ-su treân ñaát Ngaøi ñeàu ñaéc thaéng ma quyû vaø coâng vieäc cuûa noù.
Cuûa Leã Thay Theá Cuûa Ngaøi
Con ngöôøi laø moät höõu theå thuoäc linh. Nhöõng ñieàu thaät cuûa con ngöôøi khoâng phaûi thaân theå. Khi Chuùa Gieâ-su phaùn, "Con giaûi phoùng caùc ngöôi, caùc ngöôi thaät ñöôïc töï do" (Giaêng 8:36), Ngaøi muoán noùi veà söï giaûi phoùng taâm linh cuûa con ngöôøi.
Ngaøi khoâng ñeà caäp veà vieäc noâ leä thaân xaùc maø laø noâ leä thuoäc linh. Söï giaûi cöùu con ngöôøi coù ba phaàn:
Ngaøi giaûi cöùu con ngöôøi phaàn taâm linh khoûi baøn tay Satan.
Ngaøi giaûi cöùu con ngöôøi phaàn thuoäc theå khoûi beänh, ñoùi khoå, thieáu thoán.
Ngaøi giaûi cöùu con ngöôøi phaàn tinh thaàn khoûi bò caùc giaùc quan cai trò treân tö töôûng vaø thaân xaùc traûi qua moïi thôøi ñaïi.
Chuùng ta haõy xem cuûa leã thay theá cuûa Chuùa Gieâ-su.
1Coârinhtoâ 15:3-4, “Tröôùc heát, toâi ñaõ truyeàn laïi cho anh chò em nhöõng gì chính toâi ñaõ nhaän laõnh; ñoù laø Ñaáng Cöùu-theá ñaõ chòu cheát vì toäi chuùng ta theo lôøi Kinh Thaùnh, Ngaøi ñaõ ñöôïc choân, ñeán ngaøy thöù ba Ngaøi ñaõ soáng laïi, theo lôøi Kinh Thaùnh”
Khaûi thò cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi toû cho Phaoloâ veà cuûa leã thay theá cuûa Con Ngaøi laø moät chöùng côù ñaùng kinh ngaïc nhaát.
2Coârinhtoâ 5:21, “Vì côù chuùng ta, Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ khieán Ñaáng khoâng bieát toäi loãi thaønh ngöôøi coù toäi, ñeå nhôø ôû trong Ngaøi, chuùng ta trôû neân coâng chính tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi”
EÂsai 53:4-6, “Thaät, chính ngöôøi ñaõ mang nhöõng beänh taät cuûa chuùng ta Vaø gaùnh nhöõng ñau khoå cuûa chuùng ta. Nhöng chuùng ta laïi töôûng Ngöôøi bò Ñöùc Chuùa Trôøi ñaùnh, phaït vaø bò khoå sôû. Chính ngöôøi bò ñaâm vì söï vi phaïm cuûa chuùng ta, Bò chaø ñaïp vì söï gian aùc cuûa chuùng ta. Hình phaït ngöôøi chòu ñeå chuùng ta ñöôïc bình an, Veát thöông ngöôøi mang ñeå chuùng ta ñöôïc chöõa laønh. Taát caû chuùng ta ñeàu nhö chieân ñi laïc, Moãi ngöôøi ñi theo ñöôøng loái rieâng cuûa mình. Nhöng CHUÙA ñaõ chaát Toäi loãi cuûa taát caû chuùng ta treân ngöôøi”.
Ñaây laø coâng taùc thay theá cuûa Ngaøi ñöôïc tieân tri lieân heä ñeán ba phaàn linh, hoàn vaø xaùc cuûa Ngaøi. Moät ñieàu laï laø caâu Kinh Thaùnh treân noùi ñeán thaân theå Ngaøi roài môùi ñeán taâm linh. Ñieàu naøy cuõng baøy toû söï giaûi cöùu ba phaàn cuûa con ngöôøi khoûi Satan.
Roâma 3:21 coù khaûi thò cuûa Ñöùc Thaùnh Linh veà söï giaûi cöùu cuûa con ngöôøi khoûi baøn tay Satan qua cuûa leã thay theá cuûa Ñaáng Christ.
Roâma 4:25-5, “Chuùa ñaõ bò noäp ñeå cheát vì toäi chuùng ta vaø ñaõ ñöôïc laøm cho soáng laïi ñeå chuùng ta ñöôïc xöng coâng chính. Vì vaäy, khi chuùng ta ñöôïc xöng coâng chính bôûi ñöùc tin, chuùng ta ñöôïc hoaø bình vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi nhôø Ñaáng Cöùu-theá Gieâ-su, Chuùa chuùng ta”.
Haõy nghieân cöùu caån thaän Roâma 3:21-26 ñeå thaáy söï coâng chính cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ baøy toû cho con ngöôøi.
Baûn dòch Conybeare veà Roâma 3:21, "Nhöng hieän nay khoâng bôûi luaät phaùp beøn laø bôûi con ñöôøng khaùc söï coâng chính cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc ñem ra aùnh saùng, maø luaät phaùp vaø caùc tieân tri cuõng laøm chöùng veà söï coâng chính cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñeán bôûi ñöùc tin trong Gieâ-su Christ cho moïi ngöôøi vaø treân moïi ngöôøi coù ñöùc tin."
Baïn bieát ñoù, SÖÏ COÂNG CHÍNH LAØ CHÌA KHOAÙ CUÛA COÂNG TAÙC THAY THEÁ CUÛA ÑAÁNG CHRIST. Muïc ñích cuûa coâng taùc hoaøn taát cuûa Ñaáng Christ laø Ngaøi coù theå khieán ngöôøi töï nhieân (toäi nhaân) trôû thaønh moät taân taïo vaät vaø bôûi ñoù taân taïo vaät trôû neân söï coâng chính cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong Ñaáng Christ.
Söï coâng chính nghóa laø khaû naêng ñöùng trong hieän dieän cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi cöù nhö chöa heà phaïm toäi, ñöùng ngay thaúng tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng chuùt maëc caûm töï ti hay ñònh toäi. Maø ñieàu ñoù ngay ôû hieän taïi chöù khoâng phaûi sau khi cheát.
Coâloâse 2:15 vaø Khaûi Huyeàn 1:18 cho chuùng ta moät böùc tranh veà cuoäc chieán tranh ñaéc thaéng Satan sau khi Ngaøi ñaõ thoaû maõn ñoøi hoûi coâng chính vaø ñaõ soáng laïi trong taâm linh.
1Phierô 3:18, “Ñaáng Cöùu-theá ñaõ chòu khoå vì toäi loãi moät laàn ñuû caû. Ngaøi laø Ñaáng coâng chính chòu khoå thay cho nhöõng keû baát chính, ñeå Ngaøi coù theå ñem anh chò em ñeán vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Thaân xaùc Ngaøi ñaõ bò gieát, nhöng taâm linh Ngaøi ñöôïc laøm cho soáng”.
Chuùa Gieâ-su ñaõ trôû neân toäi. Hai ñieàu phaûi xaûy ñeán cho Ngaøi sau khi Ngaøi thoaû maõn ñoøi hoûi coâng chính.
Tröôùc heát Ngaøi phaûi ñöôïc coâng chính trong taâm linh (Giaêng 3:10).
Sau ñoù Ngaøi phaûi soáng laïi nhö trong Coâng vuï 13:33-34, “Ngaøi ñaõ laøm öùng nghieäm lôøi höùa cuûa Ngaøi cho con chaùu hoï, töùc laø chuùng ta, baèng caùch laøm cho Ñöùc Chuùa Gieâ-su soáng laïi. Ñieàu ñoù cuõng ñaõ ñöôïc cheùp trong baøi Thaùnh Thi thöù hai raèng, 'Con laø con Ta, Ngaøy nay Ta ñaõ sinh Con.' Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ laøm cho Ngaøi soáng laïi töø coõi cheát ñeå khoâng bao giôø trôû veà söï hö naùt nöõa. Ngaøi ñaõ phaùn, Ta seõ ban cho caùc ngöôi nhöõng lôøi höùa thaùnh vôùi Ña-vít”. Ñieàu naøy xaûy ra taïi aâm phuû, Chuùa Cöùu Theá ñaõ chòu khoå nhö laø Ñaáng thay theá chuùng ta.
Böôùc keá tieáp laø khi Ngaøi chinh phuïc Satan.
Coâloâse 2:14-15, “Ngaøi xoaù boû hoà sô toäi traïng maø Luaät Phaùp ñoøi hoûi phaûi hình phaït chuùng ta. Ngaøi huyû boû noù ñi baèng caùch ñoùng ñinh noù vaøo thaäp töï giaù. Ngaøi voâ hieäu hoaù taát caû nhöõng quyeàn löïc vaø quyeàn haønh, vaø phoâ baøy vieäc aáy ra tröôùc coâng chuùng; Ngaøi chieán thaéng chuùng baèng thaäp töï giaù”. Trong cuoäc chieán gay go Chuùa Gieâ-su ñoái choïi toaøn boä theá löïc Satan vaø ñaéc thaéng chuùng, töôùc ñoaït uy quyeàn cuûa chuùng. Ngaøi laáy laïi uy quyeàn Satan ñaõ naém giöõ keå töø nôi con ngöôøi sa ngaõ.
Khaûi Huyeàn 1:18, “Ñöøng sôï, ta laø ñaàu tieân vaø sau cuøng, laø Ñaáng soáng, ta ñaõ cheát, naøy ta soáng cho ñeán ñôøi ñôøi voâ cuøng, caàm chìa khoaù cuûa söï cheát vaø aâm phuû.”
Sau khi Ngaøi ñaõ chinh phuïc Satan, laáy chìa khoaù cuûa söï cheát vaø aâm phuû khoûi tay Satan.
Heâbôrô 9:26, “Nhöng hieän nay, vaøo cuoái caùc thôøi ñaïi, Ngaøi xuaát hieän chæ moät laàn ñuû caû, daâng chính mình Ngaøi laøm sinh teá ñeå caát boû toäi loãi ñi”
Heâbôrô 10:12, “Nhöng Ñaáng Cöùu-theá chæ daâng sinh teá ñeå chuoäc toäi moät laàn ñuû caû, roài ngoài xuoáng ñôøi ñôøi beân phaûi Ñöùc Chuùa Trôøi”. Ngaøi ñaõ mang huyeát mình vaøo nôi chí thaùnh, toaø aùn toái cao cuûa vuõ truï ñaõ chaáp nhaän huyeát cöùu chuoäc. Roài Ngaøi trôû neân toäi loãi, Ngaøi trôû neân coâng chính, ngoài beân höõu Ñöùc Chuùa Cha, hieän treân Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng coøn hôi haùm naøo cuûa toäi loãi theá gian chaát treân Ngaøi.
Söï Ñaéc Thaéng Treân Satan Trong Taân Taïo Vaät
EÂpheâsoâ 2:10, “Vì chuùng ta laø nhöõng taùc phaåm cuûa Ngaøi, ñöôïc taïo döïng trong Ñaáng Cöùu-theá Gieâ-su, ñeå thöïc hieän nhöõng coâng vieäc toát ñeïp maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ chuaån bò tröôùc cho chuùng ta, ñeå chuùng ta cöù theo ñoù maø soáng”.
Khi Chuùa Gieâ-su soáng laïi, trôû thaønh Ñaàu cuûa hoäi thaùnh chuùng ta, trong lónh vöïc thuoäc linh, chuùng ta cuõng ñaõ ñöôïc taùi taïo. Khi Gieâ-su chinh phuïc Satan, khi Ngaøi ñaùnh baïi Satan, thì cöù nhö chuùng ta cuõng chinh phuïc Satan. Khi Ngaøi soáng laïi töø keû cheát chính laø söï soáng laïi cuûa chuùng ta. Vaø khi Ngaøi hieän ra cho chuùng ta thaáy, cuõng chính laø loaïi söï soáng phuïc sinh chuùng ta ñang soáng ngaøy nay.
2Coârinhtoâ 5:17-18, “Vaäy neáu ai ôû trong Ñaáng Cöùu-theá, thì aáy laø ngöôøi ñöôïc döïng neân môùi. Moïi söï cuõ ñaõ qua ñi; naày, moïi söï ñeàu trôû neân môùi. Moïi ñieàu aáy ñeàu ñeán töø Ñöùc Chuùa Trôøi”. Taân taïo vaät laøm chuû hoaøn toaøn treân Satan. Vua cuûa theá gian naøy ñeán vôùi Gieâ-su nhöng khoâng tìm thaáy gì treân Ngaøi. Vaø vua cuûa theá gian ñeán vôùi taân taïo vaät vaø khoâng tìm thaáy gì nôi ngöôøi ñoù, vì taân taïo vaät coù baûn chaát vaø söï soáng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong linh.
1Giaêng 4:4, “Hôõi caùc con thô, caùc con laø nhöõng ngöôøi thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi. Caùc con ñaõ thaéng hôn chuùng roài. Vì Ñaáng ôû trong caùc con lôùn hôn keû ôû trong theá gian”.
Ñaáng maø khieán Gieâ-su soáng laïi töø keû cheát ôû trong baïn laø taân taïo vaät. Baïn coù söï soáng vaø baûn chaát Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng ôû trong baïn lôùn hôn baát cöù theá löïc naøo beân ngoaøi baïn.
1Giaêng 5:4-5, “Vì baát cöù söï gì sanh bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi thaéng hôn theá gian, ñoù laø ÑÖÙC TIN chuùng ta”.
Ñöùc tin maø ñaõ ñem baïn vaøo trong gia ñình cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, ñaõ khieán baïn laøm chuû treân Satan, vì ai laø keû ñaéc thaéng theá gian? Haù chaúng phaûi keû tin Gieâ-su ñeán töø Ñöùc Chuùa Trôøi sao?
Baïn coù tin ñieàu ñoù khoâng? Chuùa Gieâ-su cuøng baïn ñaõ chinh phuïc Satan, baïn ÑOÀNG HOAÙ vôùi Ngaøi vaø baây giôø baïn laøm chuû treân noù. “Toâi coù theå laøm moïi söï qua Ñaáng ban söùc maïnh cho toâi.” Khaû naêng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ôû trong taàm tay baïn.
Thi Thieân 27:1, “Ñöùc Gieâ Hoâ Va laø söùc maïnh cuûa cuoäc soáng toâi.”
Philíp 4:19, “Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa toâi seõ cung öùng ñaày ñuû moïi nhu caàu cho anh chò em theo möùc ñoä giaøu coù cuûa Ngaøi trong nôi vinh hieån, trong Ñaáng Cöùu-theá Gieâ-su”.
Taân taïo vaät trôû thaønh chuû treân Satan. Taïi sao? Vì Chuùa Gieâ-su phaùn: “Trong Danh Ta caùc ngöôi seõ ñuoåi quyû.”
Ngaøi ñaõ ban cho caùc tín höõu quyeàn SÖÛ DUÏNG Danh Ngaøi vaø heát thaûy uy quyeàn ñaõ ban cho Gieâ-su. Baây giôø heát thaûy uy quyeàn thuoäc veà Hoäi Thaùnh. Baây giôø chuùng ta laø keû ñaéc thaéng.
2Phierô 2:24 ñoùng aán vaán ñeà ñoù. Söï chöõa laønh cuûa Cô Ñoác Nhaân ñöôïc aán chöùng, vì noù laø moät phaàn trong coâng taùc cöùu chuoäc cuûa Christ.
Nhöõng con treû trong Ñaáng Christ caàn caùc tröôûng laõo caàu nguyeän chöõa laønh nhö trong saùch Giacô 5:14-15 noùi, “Coù ai ñau oám chaêng? Ngöôøi aáy haõy môøi caùc tröôûng laõo cuûa hoäi thaùnh ñeán, ñeå hoï caàu nguyeän cho mình, vaø nhaân danh Chuùa maø xöùc daàu cho mình. Lôøi caàu nguyeän bôûi ñöùc tin seõ cöùu ngöôøi bònh, vaø Chuùa seõ naâng ngöôøi aáy daäy; neáu ngöôøi aáy coù phaïm nhöõng toäi loãi naøo, cuõng seõ ñöôïc tha thöù”. Nhöõng tín höõu tröôûng thaønh bieát mình ñöôïc chöõa laønh troïn veïn qua coâng taùc cöùu chuoäc cuûa Ñaáng Christ.
Philíp 4:19 baøy toû caùch Ñöùc Chuùa Trôøi cung caáp nhu caàu taøi chaùnh chuùng ta.
Mathiô 6:31-34 neâu cho chuùng ta maëc khaûi cuûa Chuùa Gieâ-su veà thaùi ñoä cuûa Cha thieân thöôïng ñoái vôùi con caùi Ngaøi.
CAÂU HOÛI
1. Chuùa Gieâ-su ñaõ ñaùnh baïi satan trong ba caùch naøo?
2. Neâu ba tröôøng hôïp Chuùa Gieâ-su ñaùnh baïi satan khi Ngaøi thi haønh chöùc vuï treân ñaát.
3. Giaûi thích Heâbôrô 10:12
4. Giaûi thích yù nghóa lôøi Chuùa Gieâ-su noùi “Nhaân Danh Ta.”
5. Cuûa leã thay theá cuûa Chuùa Gieâ-su mang laïi söï giaûi cöùu cho con ngöôøi trong ba lónh vöïc naøo?